hij zit onder de modder

adj. voorbij, over, klaar, geëindigd, verleden; samenvattend, concluderend; hoger, boven; hoger in autoriteit of positie; extra, teveel; rest-; dienend als en buitenbedekking, extern, over; overblijvend, over, nog niet op, nog niet opgebruikt (Bv.: " I made so much fish for dinner, there is some left over")

adv. over; omver; teveel; aan de andere kant; nogmaals

interj. over

n. extra, overmatige hoeveelheid; toevoegsel; toegevoegde hoeveelheid; (Cricket) serie van ononderbroken ballen (6 in Engeland, 8 in Australië) gegooid door een speler

pref. te veel; meer; nog meer; meer dan; bovenaan

prep. boven, over; meer dan

v. springen over

[ oovə] 〈 zelfstandig naamwoord〉

1  overschot ⇒ surplus

2 〈 cricket〉 over 〈 één speelbeurt van zes worpen〉

————————

, 〈 formeel ook〉 o'er 〈 bijwoord〉

1 〈richting; ook figuurlijk〉 over- ⇒ naar de overkant, omver

2 〈 plaats〉 daarover ⇒ aan de overkant, voorbij

3 〈 graad〉 boven ⇒ meer, te

4 〈 plaats〉 boven ⇒ bedekt

5  ten einde ⇒ af, over

6  ten einde ⇒ helemaal, volledig

7  opnieuw

♦voorbeelden:

1   ask him over for the evening • nodig hem voor een avondje uit

     he called her over • hij riep haar bij zich

     throw the ball over • gooi de bal naar de overkant

2   over in France • (daarginds) in Frankrijk

     she lives four houses over • ze woont vier huizen verderop

     over here • hier (te lande)

     over there • daarginds

     over against • tegenover

     over at your place • bij jou thuis

     over (to you) • 〈 figuurlijk〉 jouw beurt

3   we're five minutes over • we zijn vijf minuten over tijd

     he's over particular • 't is een Pietje precies

     some apples were left over • er bleven enkele appelen over

     a hundred and over • meer dan honderd

4   she painted the stains over • ze verfde over de vlekken heen

     he's mud all over • hij zit onder de modder

5   I wanted to get it over with • ik wilde het van de baan hebben

     the show is over • het spektakel is afgelopen

     it's over and done (with) • het is uit

6   they talked the matter over • de zaak werd grondig besproken

     she thought it over • ze dacht er goed over na

7   do it a few times over • doe het een paar keer achter elkaar

     I've done it twice over already • ik heb het al twee keer opnieuw gedaan

     over again • opnieuw

     over and over again • telkens/altijd weer

¶ that's him all over • dat is typisch voor hem

     five for John (as) over against seven for Pete • vijf voor John tegenover zeven voor Pete

→ be over be over/, come over come over/ etc.

————————

〈 voorzetsel〉

1 〈plaats; ook figuurlijk〉 over ⇒ op, boven … uit

2 〈 afstand〉 tot boven

3 〈 lengte, oppervlakte enz.〉 doorheen ⇒ door, over

4 〈 richting〉 naar de overkant van ⇒ over

5 〈 plaats〉 aan de overkant van ⇒ aan de andere kant van

6  betreffende ⇒ met betrekking tot, over, om

7 〈 wiskunde〉 gedeeld door

♦voorbeelden:

1   put a cover over the child • leg een deken over het kind

     chat over a cup of tea • keuvelen bij een kopje thee

     buy nothing over fifty francs • koop niets boven de vijftig frank

     she hit him over the head • ze sloeg hem op het hoofd

     they lived over the post office • ze woonden boven het postkantoor

     he has it over Sam • hij wint het van Sam

     we gained nothing over last year • we hebben geen vooruitgang geboekt ten opzichte van vorig jaar

     over and above these problems there are others • behalve/buiten/naast deze problemen zijn er nog andere

2   I'm over my neck in trouble • ik zit tot over mijn oren in de problemen

3   spots all over my arm • vlekken over mijn hele arm

     speak over the phone • door de telefoon spreken

     over the past five weeks • gedurende de afgelopen vijf weken

     all over England • in/over heel Engeland

4   he climbed over the wall • hij klom over de muur

6   pause over the details • bij de details blijven stilstaan

     all this fuss over a trifle • zo'n drukte om een kleinigheid

7   eight over four equals two • acht gedeeld door vier is twee

→ be over be over/

1 [gezeten zijn] sit

2 [zich met een doel ergens bevinden] sit

3 [een functie bekleden] be

4 [geruime tijd ergens vertoeven; verblijven] be

5 [wonen] live

6 [zich bevinden in de genoemde toestand] be

7 [met betrekking tot een volharden in, gelaten worden op een plaats, in een toestand] 〈 zie voorbeelden〉

8 [met betrekking tot zaken, zich bevinden, bevestigd zijn] be

9 [met betrekking tot kleding] fit

10 [gevuld, bedekt zijn met] be

11 [treffen] 〈zie voorbeelden 11〉

12 [met onbepaalde wijs] [bezig zijn met] be (… -ing), sit (… -ing)

13 [met ‘op’] [lid zijn van, beoefenen] 〈zie voorbeelden 13〉

14 [gevangen gehouden worden] do time

♦voorbeelden:

1   blijf zitten • stay sitting (down), remain seated

     ga zitten • 〈 bevel〉 sit down!; 〈 uitnodiging〉 take a seat, be seated

     gaan zitten • sit down, take a seat

     〈 figuurlijk〉 er eens voor gaan zitten • 〈 ter hand nemen〉 get (right) down to something/business; 〈 omstandig gaan vertellen〉 launch into one's story

     〈 figuurlijk〉 iemand niet stil laten zitten • keep someone on the trot

     zit je goed/lekker? • are you comfortable?

2   aan het raam zitten • sit by the window

     aan de koffie zitten • be having coffee

     bij welke groep zit jij? • which group are you in?

     Jones zit in een vergadering • Jones is at a meeting

3   in het bestuur zitten • be/serve on the board

     op een kantoor zitten • be/work in an office

4   hij zit altijd thuis • he is always (sitting) at home

     waar zit hij toch? • where can he be?

5   ergens heel aardig zitten • be comfortable somewhere

6   hij zit er lelijk in • he is in a devil of a mess

     〈 figuurlijk〉 ernaast zitten • be wrong/ 〈 met rekensommetje, enz.〉out/ 〈 met gissing〉 off (target)

     nog in de kleine kinderen zitten • still have young children (on one's hands)

     hij zit in de amusementswereld/olie-industrie • he is in entertainment/oil

     wij zitten nog midden in de examens • we are still in the middle of the exams

     met een gebroken been zitten • have a broken leg

     op zware lasten zitten • have heavy expenses

     zonder werk/benzine zitten • be out of work/petrol

     (bijna) zonder geld zitten • have run short of money

     hij zit erover in dat hij zijn auto moet verkopen • he's upset about having to sell his car

7   〈 figuurlijk〉 die weduwe bleef met twee kinderen zitten • that widow was left with two children (on her hands)

     op school blijven zitten • stay down a class

     〈 figuurlijk〉 met iets blijven zitten • be left/ 〈 pejoratief ook〉 stuck with something

     er is iets tussen mijn tanden blijven zitten • something has (got) stuck between my teeth

     laat maar zitten • 〈 geen dank〉 that's all right; 〈 we beginnen er niet aan〉 (let's) forget it

     〈 figuurlijk〉 hij heeft zijn vrouw laten zitten • he has left his wife (in the lurch)

     〈 figuurlijk〉 een meisje laten zitten • drop/ 〈 net voor het huwelijk〉 jilt a girl

     〈 figuurlijk〉 hij liet het er niet bij zitten • 〈 niet over zijn kant laten gaan〉 he didn't take it lying down; 〈 erover blijven zeuren〉 he wouldn't leave it alone

     daar zitten we dan! • now we're in a mess

     〈 figuurlijk〉 en als dat gebeurt, dan zit je • and if that happens you'll be in trouble

     〈 figuurlijk〉 met iets zitten • be at a loss (what to do) about something

     met een probleem zitten • have a problem

     hoe zit het (dan) met …? • what about … (then)?

8   〈 sport〉 de bal zit • it's a goal!, it's (gone) in!, it's in the back of the net!

     het blijft niet zitten • it won't stay put

     laat maar zitten • keep the change

     dat zit • that will hold

     hoe zit dat in elkaar? • how does it (all) fit together?; 〈 figuurlijk ook〉 how does that work?

     〈 figuurlijk〉 hem hebben zitten • 〈 uit zijn humeur zijn〉 be in a bad mood; 〈 dronken zijn〉 have had (a drop) too much

     〈 figuurlijk〉 daar zit nu juist de fout • that's where the mistake is

     〈 figuurlijk〉 daar zit het 'm in • that makes all the difference; 〈 daar gaat het juist om〉 that's the whole point

     〈 figuurlijk〉 daar zit wat in • you (may) have something there

     〈 figuurlijk〉 daar zit een heel verhaal aan vast • there's a whole story behind that

     〈 figuurlijk〉 er zit iets achter • 〈 ook〉 there's more to it (than meets the eye); 〈 verborgen moeilijkheid〉 there must be a catch to it

     〈 figuurlijk〉 het zit er (dik) in • there's a good chance (of that (happening))

     〈 figuurlijk〉 er zit niet veel bij die jongen • there's not much to him

     〈 figuurlijk〉 er zat niets anders op dan toe te geven • there was nothing (else) for it but to give in

     〈 figuurlijk〉 het zit er voor hem niet in • it's not on for him

     〈 figuurlijk〉 er zit wel wat waars in • there's an element of truth in it

     〈 figuurlijk〉 wat zit er anders op? • what else is there to do?

     〈 figuurlijk〉 eruit halen wat erin zit • make the most (out) of something

     〈 figuurlijk〉 dat zit wel goed/snor • that will be all right

     〈 figuurlijk〉 dat zit hem hoog • 〈 daar is hij boos over〉 it sticks in his throat

     het zit los/scheef • it is loose/crooked

     〈 figuurlijk〉 het zit hem niet mee • he's out of luck

     〈 figuurlijk〉 het weer zit ons mee • the weather's in our favour

     〈 figuurlijk〉 alles zit hem mee/tegen • everything is going his way/against him

     zit het goed vast? • is it well secured?

     〈 figuurlijk〉 waar zit het hem in? • 〈 wat is de moeilijkheid〉 what's the problem?; 〈 oorzaak〉 what caused/what's causing it?

     〈 figuurlijk〉 't zit zo • it's like this

     in sla zit vitamine C • lettuce contains vitamin C

     〈 figuurlijk〉 er zit wel wat in die film • there's plenty of punch in that film

     er zit onweer in de lucht • a thunderstorm is brewing

     heb jij geld in zijn zaak zitten? • have you got money in his business?

     er zit een vlek op je jurk • there is a stain on your dress

     〈 figuurlijk〉 〈 met een gebaar naar de keel〉 het zit me tot hier • I'm fed up (to the back teeth) with it

9   goed zitten • be a good fit

     〈 figuurlijk〉 hoe zit dat? gaan we of blijven we thuis? • what about it now? are we going or are we staying at home?

     〈 figuurlijk〉 dat idee zit mij niet lekker • I don't fancy that idea

     die roman/film zit uitstekend in elkaar • that novel/film is beautifully constructed

     〈 figuurlijk〉 weet jij, hoe de zaak precies in elkaar zit? • do you know all the ins and outs of the matter?

10  vol stof zitten • be (all) dusty

     ergens vol mee zitten • be full of something

     onder de modder/luizen/schulden zitten • be covered with mud/lice, be (up to one's ears) in debt

11  die zit • 〈Brits-Engels; slang〉 that was right on target

12  we zitten te eten • we are having dinner/lunch

     ze zit daar maar te piekeren • she just sits there brooding

     hij zit te springen om naar huis te gaan • he can't wait to go home

     in zijn eentje zitten zingen/drinken • sit singing to oneself, be a lone drinker

     zitten te zitten • hang/sit around

     het zit er aan te komen • it's on its way

13  Jack zit op volleybal en Susanne op ballet • Jack's doing volleyball and Susanne's got ballet

     op tekenles zitten • be taking drawing lessons

14  hij heeft een jaar gezeten • he's been in jail for one year; 〈 uitgezeten〉 he's served one year

     op water en brood zitten • be (kept) on bread and water

     wegens diefstal zitten • do time for theft

¶   〈 figuurlijk〉 iets niet op zich laten zitten • not put up with something

     hij zit overal aan • he cannot leave anything alone

     achter de meisjes aan zitten • chase ((around) after) girls

     daar zit een vrouw achter • there is a woman involved

     de zomer zit er weer op • the summer's over again

     mijn taak zit er weer op • that's my job out of the way

     het zit erop • that's that (done)

     aan iets zitten • touch something; 〈met betrekking tot eten en drank; informeel〉 be at something

     wie heeft er aan mijn recorder gezeten? • who has been at/ 〈 ernstiger〉tampering with my cassette-player?

     〈 figuurlijk〉 achter iemand/iets aan zitten • pursue someone/something; 〈 proberen relatie aan te knopen〉 be after someone; 〈 volgen〉 follow someone

     er zit een actrice in haar • she has the makings of an actress (in her)

     ze zit goed in de kleren • she is well off for clothes

     deze auto zit al gauw op 120 km • this car does 120 km fairly easily